Τα ΝΕΑ του Ξηρομέρου

ΡΟΗ

Τρίτη 26 Μαρτίου 2024

Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή -Ένα λαμπρό μυαλό, ένας σπουδαίος Έλληνας

Τρίτη, Μαρτίου 26, 2024 0

 



Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή (Βερολίνο, 13 Σεπτεμβρίου 1873 – Μόναχο, 2 Φεβρουαρίου 1950) ήταν Έλληνας μαθηματικός, που διακρίθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο Καραθεοδωρή ήταν γνωστός εκτός Ελλάδας ως Konstantin Carathéodory και συχνά αναφέρεται ως Καραθεοδωρής. Το επιστημονικό έργο του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή επεκτείνεται σε πολλούς τομείς των Μαθηματικών, της Φυσικής και της Αρχαιολογίας.

Είχε σημαντικότατη συνεισφορά ιδιαίτερα στους τομείς της πραγματικής ανάλυσης, συναρτησιακής ανάλυσης και θεωρίας μέτρου και ολοκλήρωσης. Τα περισσότερα έργα του τα έγραψε στα γερμανικά.

Ο πατέρας του Καραθεοδωρή, Στέφανος Καραθεοδωρή, ήταν νομικός από την Κωνσταντινούπολη με καταγωγή από το Μποσνοχώρι ή Βύσσα (σήμερα μεταφέρθηκε στη Νέα Βύσσα του Νομού Έβρου) της Δυτικής Θράκης. Εργάστηκε ως διπλωμάτης για την Οθωμανική Αυτοκρατορία, αρχικά ως γραμματέας και κατόπιν ως πρέσβης του Σουλτάνου στις Βρυξέλλες, την Αγία Πετρούπολη και το Βερολίνο. Η μητέρα του Καραθεοδωρή, Δέσποινα το γένος Πετροκοκκίνου, κατάγονταν από τη Χίο.

Η μητέρα του πέθανε όταν ο Κωνσταντίνος ήταν μόλις έξι ετών και ο νεαρός Καραθεοδωρή ανατράφηκε από την γιαγιά του, Ευθαλία Πετροκοκκίνου. Μεγάλωσε σε ένα ευρωπαϊκό, επιστημονικό και αριστοκρατικό περιβάλλον. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στις Βρυξέλλες, όπου ο πατέρας του ήταν πρέσβης της Υψηλής Πύλης από το 1875, με αποτέλεσμα να έχει ως μητρική γλώσσα τα ελληνικά και τα φλαμανδικά. Πριν ακόμη μπει στην εφηβεία μιλούσε τουρκικά και γερμανικά.

Από το 1883 έως το 1885 φοίτησε σε σχολεία της Ριβιέρα και του Σαν Ρέμο. Ένα χρόνο φοίτησε σε γυμνάσιο των Βρυξελλών, όπου στο μάθημα της Γεωμετρίας αισθάνθηκε την αγάπη και την κλίση που είχε για τα Μαθηματικά. Το 1886 γράφτηκε στο γυμνάσιο Ατενέ Ρουαγιάλ των Βρυξελλών, από όπου αποφοίτησε το 1891. Στο Βέλγιο τότε γινόταν διαγωνισμός μαθηματικών στον οποίο κλήθηκε η τάξη του να διαγωνιστεί για δύο χρονιές κατά σειρά και ο Καραθεοδωρή πήρε την πρώτη θέση και τις δύο χρονιές.

Τα νεανικά χρόνια

Από το 1891 έως το 1895, σπούδασε πολιτικός μηχανικός στη Στρατιωτική Σχολή του Βελγίου στις Βρυξέλλες. Με την αποφοίτησή του, το 1895, αποδέχτηκε την πρόσκληση του θείου του, Αλέξανδρου Στεφάνου Καραθεοδωρή, ο οποίος ήταν γενικός διοικητής της Κρήτης, και τον επισκέφθηκε στα Χανιά. Εκεί γνωρίστηκε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο.

Στη συνέχεια πήγε στη Λέσβο, όπου μετείχε στην κατασκευή έργων οδοποιίας, ενώ το 1898 πήγε στην Αίγυπτο, για να εργαστεί ως μηχανικός στην βρετανική εταιρεία που κατασκεύαζε το φράγμα στο Ασουάν. Στην Αίγυπτο συνέχισε να μελετά μαθηματικά συγγράμματα, ενώ έκανε και μετρήσεις στην κεντρική είσοδο της πυραμίδας του Χέοπα, τις οποίες και δημοσίευσε.

Στην Αίγυπτο, ο Καραθεοδωρή κατάλαβε πόσο μεγάλη γοητεία και επιρροή ασκούσαν επάνω του τα Μαθηματικά και συνειδητοποίησε πως η δουλειά του μηχανικού δεν ήταν εκείνη που αναζητούσε το ανήσυχο πνεύμα του. Έτσι το 1900, ο 27χρονος πια Καραθεοδωρή, προς μεγάλη έκπληξη των δικών του, αποφάσισε να εγκαταλείψει το επάγγελμα του μηχανικού και να πάει στη Γερμανία για να σπουδάσει Μαθηματικά. Για δύο χρόνια παρακολούθησε μαθήματα Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου.

Τα πρώτα επιστημονικά βήματα

Στο Βερολίνο ο Καραθεοδωρή είχε την τύχη να παρακολουθήσει μαθήματα από μεγάλους μαθηματικούς όπως ο Χέρμαν Σβαρτς (Herman Schwarz), ο Γκέοργκ Φρομπένιους (Georg Frobenius), ο Έρχαρντ Σμιτ (Erhard Schmidt) και ο Λάζαρος Φουξ (Lazarus Fuchs). Ο Σμιτ το φθινόπωρο του 1901 έφυγε για το πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν και παρακίνησε τον Καραθεοδωρή να αποφασίσει να εγκατασταθεί κι εκείνος εκεί. Έτσι το 1902, ο Καραθεοδωρή μεταγράφηκε στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν για να κάνει διδακτορική διατριβή υπό την επίβλεψη του Χέρμαν Μινκόβσκι (Hermann Minkowski).

Το Γκέτινγκεν εκείνη την εποχή είχε θεωρηθεί σαν το μεγαλύτερο κέντρο των Μαθηματικών και δύο διάσημοι καθηγητές, ο Νταβίντ Χίλμπερτ (David Hilbert) και ο Φέλιξ Κλάιν (Felix Klein), δίδασκαν εκεί. Αυτοί οι δύο σπουδαίοι μαθηματικοί επέδρασαν πολύ στη ζωή και στη σταδιοδρομία του ως μαθηματικού.

Ο Καραθεοδωρή αναγορεύτηκε διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν το 1904 και αμέσως μετά ζήτησε να εργαστεί στην Ελλάδα. Οι αρμόδιοι όμως του απάντησαν ότι είχε ελπίδες να διοριστεί μόνο σαν δάσκαλος σε σχολεία της επαρχίας!

Τότε γύρισε στη Γερμανία, όπου τον επόμενο χρόνο (Μάρτιος 1905) αναγορεύτηκε υφηγητής των Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν. Στο ίδιο πανεπιστήμιο δίδαξε μέχρι το 1908. Την ίδια χρονιά νυμφεύθηκε την τότε 24χρονη Ευφροσύνη, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, τον Στέφανο και τη Δέσποινα.

karatheodori konstantinos1

Η επιστημονική αναγνώριση

Από το 1909 έως το 1920 δίδαξε Μαθηματικά σε διάφορα γερμανικά ακαδημαϊκά ιδρύματα: Αννόβερο, Μπρέσλαου (Βρότσλαβ στη σημερινή Πολωνία), Γκέτινγκεν και Βερολίνο. Η φήμη του ως μαθηματικού τον έφερε σε φιλική και επαγγελματική επαφή με άλλους μεγάλους ομολόγους της εποχής του όπως ο Μαξ Πλανκ (Max Planck), ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο Σβαρτς, ο Φρομπένιους, ο Σμιτ, ο Ντάβιντ Χίλμπερτ, ο Κλάιν, κ.ά.

Ιδιαίτερη ήταν η σχέση που συνέδεε τον Καραθεοδωρή με τον Άλμπερτ Αϊνστάιν. Οι δύο άνδρες γνωρίσθηκαν το 1915 διατήρησαν μια επιστημονική σχέση, στηριγμένη στην αλληλοεκτίμηση και σεβασμό. Τότε άρχισε και το ενδιαφέρον του Καραθεοδωρή για τη Θεωρία της Σχετικότητας.

Το 1911, μετά από πρόσκληση του Ελευθέριου Βενιζέλου, ο Καραθεοδωρή συμμετείχε στην επιτροπή επιλογής καθηγητών για το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1913 έγινε καθηγητής της Α΄ έδρας της μαθηματικής επιστήμης του Πανεπιστημίου του Γκεντινγκεν, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1918. Το 1920, πάλι με πρόσκληση του Βενιζέλου, ανέλαβε να οργανώσει το Ιωνικό Πανεπιστήμιο στη Σμύρνη.

Στη Σμύρνη ο Καραθεοδωρή έμεινε μέχρι την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου τον Αύγουστο του 1922. Όταν οι Τούρκοι εισέβαλαν στην πόλη, ο 49χρονος Καραθεοδωρή κατόρθωσε να διασώσει τη βιβλιοθήκη και πολλά από τα εργαστηριακά όργανα του Ιωνικού Πανεπιστημίου και να τα μεταφέρει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η δωρεά Καραθεοδωρή βρίσκεται μέχρι τις μέρες μας στο Μουσείο Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1922 διορίστηκε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το 1923 διορίσθηκε καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.

Μάλλον απογοητευμένος από τη μίζερη κατάσταση των ελληνικών πανεπιστημίων, εγκατέλειψε την Ελλάδα το 1924, για να αναλάβει καθηγητική θέση στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, που εκείνο τον καιρό ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της Γερμανίας και δίδασκαν σ’ αυτό κορυφαία ονόματα. Το Νοέμβριο του 1926, έγινε μέλος στη νεοϊδρυθείσα Ακαδημία Αθηνών για την τάξη των Θετικών Επιστημών.

Το 1928, ανταποκρινόμενος σε πρόσκληση από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ και την Αμερικανική Μαθηματική Εταιρεία, επισκέφθηκε τις ΗΠΑ μαζί με τη γυναίκα του για έναν σχεδόν χρόνο, για να δώσει διαλέξεις σε διάφορα αμερικανικά πανεπιστήμια, ανάμεσά στα οποία το Πανεπιστήμιο Πρίνστον, το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ώστιν και άλλα.

Το 1930, πάλι μετά από πρόσκληση του Ελευθέριου Βενιζέλου, ανέλαβε καθήκοντα κυβερνητικού επιτρόπου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για να βοηθήσει στην αναδιοργάνωση του πρώτου και στην οργάνωση του (νεοσύστατου) δεύτερου.

Τα τελευταία χρόνια

Το 1932, επέστρεψε στην έδρα του στο Μόναχο και παρέμεινε στην πόλη αυτή, ακόμα και μέσα στα δύσκολα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αμφιλεγόμενος είναι ο ρόλος του κατά τη διάρκεια του Γ’ Ράιχ και η στάση του απέναντι στο ναζιστικό καθεστώς, ενώ άλλοι επιστήμονες στάθηκαν κριτικά απέναντι στον Χίτλερ. Διετέλεσε επίτροπος της Εκκλησίας του Σωτήρος στο Μόναχο, διορισμένος από το ναζιστικό καθεστώς. Το 1945, διάφορα αμερικανικά πανεπιστήμια τον προσκάλεσαν για να εγκατασταθεί και να διδάξει στις ΗΠΑ, αλλά προτίμησε να μείνει στη Γερμανία, αφού ήταν ηλικιωμένος και είχε ήδη χάσει τη σύντροφό του.

Τον Δεκέμβριο του 1949 έδωσε την τελευταία του διάλεξη στο Μόναχο. Πέθανε δύο μήνες αργότερα. Η σορός του ενταφιάστηκε στο Κοιμητήριο Waldfriedhof του Μονάχου.

Το επιστημονικό του έργο

Ο Καραθεοδωρή άρχισε να συγγράφει επιστημονικές μελέτες ήδη από τον καιρό που εργάζονταν ως μηχανικός στην Αίγυπτο. Οι έρευνες του, τις οποίες δημοσίευσε κυρίως στα γερμανικά, συνθέτουν ένα τεράστιο και πολύπλευρο έργο, το οποίο τον κατατάσσει μεταξύ των μεγαλύτερων μαθηματικών.

Αρχικά ασχολήθηκε με τον Λογισμό των Μεταβολών και η διδακτορική διατριβή του (Γκέτινγκεν, 1904) φέρει τον τίτλο «Περί των ασυνεχών λύσεων στον Λογισμό των Μεταβολών». Στη συνέχεια, καταπιάστηκε με όλους σχεδόν του κλάδους των Μαθηματικών: θεωρία πραγματικών συναρτήσεων, θεωρία μιγαδικών συναρτήσεων, διαφορικές εξισώσεις, θεωρία συνόλων και διαφορική γεωμετρία, σύμμορφες απεικονίσεις κ.ά.

Οι μαθηματικές του αποδείξεις χαρακτηρίζονται από «κομψότητα και απλότητα», αλλά και αυστηρότητα που δίνει απόλυτη ασφάλεια στα συμπεράσματα που προκύπτουν. Με τη συμβολή του στον Λογισμό των Μεταβολών βοήθησε στην ανάπτυξη της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας προκαλώντας τον θαυμασμό του ίδιου του Αϊνστάιν:

«Αν θέλετε να μπείτε στον κόπο να μου εξηγήσετε ακόμα και τους κανονικούς μετασχηματισμούς θα βρείτε έναν ευγνώμονα και ευσυνείδητο ακροατή. Αν όμως λύσετε και το πρόβλημα των κλειστών γραμμών του χρόνου, θα σταθώ μπροστά σας με σταυρωμένα χέρια. Πίσω από αυτό υπάρχει κρυμμένο κάτι που είναι αντάξιο του ιδρώτα των καλυτέρων.» — Επιστολή του Αϊνστάιν προς τον Καραθεοδωρή, 1916

Η συμβολή του στη Θεωρητική Φυσική ήταν ουσιαστική στη μαθηματική θεμελίωση τομέων της Φυσικής όπως η Θερμοδυναμική, η γεωμετρική οπτική, η μηχανική και η σχετικότητα.

Το 1909 δημοσίευσε μία εργασία με τίτλο «Έρευνα επί των βάσεων της Θερμοδυναμικής» στο περιοδικό Mathematische Annalen. Η εργασία αυτή έγινε ευρέως γνωστή στους κύκλους των φυσικών μόνο το 1921 από ένα σχετικό άρθρο του Μαξ Μπορν (Max Born) στο περιοδικό Physikalische Zeitschrift. Στην εργασία του 1909 περιέχεται και η περίφημη Αρχή Καραθεοδωρή[12]

«σε κάθε κατάσταση θερμοδυναμικής ισορροπίας ενός συστήματος υπάρχουν μερικές απείρως γειτονικές καταστάσεις ισορροπίας στις οποίες δεν μπορούμε να φτάσουμε με αδιαβατικές μεταβολές».

Με απλά αξιώματα και υποθέσεις, ο Καραθεοδωρή κατόρθωσε να φτάσει στον ορισμό θεμελιωδών θερμοδυναμικών μεγεθών όπως της εντροπίας, χωρίς καμία αναφορά σε θερμοδυναμικούς κύκλους κ.λπ.

Υπήρξε μέλος των ακαδημιών Βερολίνου (1919), Γκέτινγκεν (1920), Μονάχου (1925), Κολωνίας (1926, Αθηνών (1927) και Ρώμης (1929).

Τέκνα

Το μαθηματικό έργο του (βιβλία, άρθρα, κλπ.) συλλέχθηκε επιμελώς από τον γιο του, Στέφανο, και εκδόθηκε στα γερμανικά το 1957. Η κόρη του, Δέσποινα Καραθεοδωρή-Ροδοπούλου, επιμελήθηκε την πρόσφατη έκδοση της βιογραφίας του στα ελληνικά. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Γερμανία το 1909. Παντρεύτηκε τον πολιτικό , πρόεδρο της βουλής και υπουργό, Κωνσταντίνο Ροδόπουλο με τον οποίο απέκτησε ένα παιδί, το Στέφανο. Το 1950 με την επιστροφή της από τη Γερμανία έζησε σε ένα κτήμα στη Παραλία Σκοτίνας στην Πιερία συγγράφοντας βιβλία με θέμα τον διάσημο πατέρα της, όπως Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής ο σοφός Έλλην του Μονάχου (μαζί με τη Δέσποινα Βλαχοστεργίου-Βασβατέκη). Πέθανε τον Νοέμβριο του 2009. Με τον θάνατό της εξέλιπε και το όνομα της οικογένειας.

Συνέδρια και τιμές στη μνήμη του

Το 1973, η Ελληνική Μαθηματική Εταιρία διοργάνωσε διεθνές συμπόσιο για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Καραθεοδωρή, ενώ το 2000 το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης διοργάνωσε παγκόσμιο συνέδριο Μαθηματικών για τα 50 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου επιστήμονα.

Ανδριάντες του έχουν στηθεί στην Κομοτηνή – με πρωτοβουλία του εκεί παραρτήματος της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρίας – καθώς και στο Περιστέρι Αττικής. Η προτομή του ανεγέρθηκε στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ενώ σε πολλές οδούς ελληνικών πόλεων έχει δοθεί το όνομα του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή.

Ο Σύλλογος Ελλήνων Επιστημόνων Βερολίνου, το κτίριο Διοίκησης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το Γυμνάσιο Παλαιού Ψυχικού, το 4ο Λύκειο Γαλατσίου και το 30ό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης φέρουν το όνομα «Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή».

Το Μουσείο Καραθεοδωρή ιδρύθηκε και λειτουργεί στην Κομοτηνή και εκεί εκτίθενται βιβλία, χειρόγραφες επιστολές από και προς τους Einstein, Rosenthal, Kneser, αυθεντικά έγγραφα, φωτογραφίες της οικογένειας Καραθεοδωρή κ.ά.

wikipedia

Περισσότερα...

Το άδοξο τέλος του Ελληνικού τρακτέρ

Τρίτη, Μαρτίου 26, 2024 0

 









Made in Greece: Το άδοξο τέλος του πρώτου ελληνικού τρακτέρ με την αθάνατη μηχανή.
Αυτό το μοτέρ ήταν made in Greece. Ο τρόπος για να μπει λουκέτο όμως ήταν ακόμα πιο… ελληνικός

Τα προϊόντα που κατασκεύαζε τις παλαιότερες δεκαετίες η Ελλάδα, είτε στο βιοτεχνικό, είτε στο βιομηχανικό χώρο δεν είχαν σε μια ευρεία γκάμα να ζηλέψουν τίποτα από τα αντίστοιχα του εξωτερικού.

Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα ήταν και ανώτερα σε ποιότητα. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι οι ντιζελοκινητήρες της πάλαι ποτέ θρυλικής επιχείρησης «Μαλκότση». Ακόμα και πολλά χρόνια μετά υπάρχουν ακόμα τέτοιοι κινητήρες εν ζωή, κυρίως σε τρακτέρ, αλλά και σε καΐκια, αντλίες, όπου απευθύνονταν τα προϊόντα της εταιρίας.
Στον αγροτικό κόσμο το όνομα «Μαλκότση» είναι συνυφασμένο με τη φράση «σκυλί», δηλαδή την ποιότητα κατασκευής και αντοχής στο χρόνο. Έχουν περάσει περισσότερα από 60 χρόνια που η εταιρία τροφοδότησε για τελευταία φορά την ελληνική ύπαιθρο κι όμως στα χωράφια μας κυκλοφορούν ακόμα τέτοιες μηχανές.

Ο Σωκράτης Μαλκότσης είναι ιστορικά ο σημαντικότερος Έλληνας κατασκευαστής μηχανών. Αποφοίτησε το 1919 από το ΕΜΠ ως μηχανολόγος μηχανικός και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Πολυτεχνείο της Λιέγης ένα χρόνο αργότερα. Έμεινε στο Βέλγιο, συγκεκριμένα στην Αμβέρσα, για να εργαστεί από το 1921 έως το ’24 στην εγκατάσταση κέντρων αυτόματης τηλεφωνίας και όταν επέστρεψε στην Ελλάδα άνοιξε τεχνικό γραφείο.
Στο χώρο των μηχανικών κατασκευών μπήκε το 1934, ιδρύοντας στην Πειραιά την «Τέχνικα Σ. Μαλκότσης Α.Ε. Γενικών και Τεχνικών Επιχειρήσεων», με κύριο μέτοχο την Τράπεζα Χίου. Κατά την περίοδο του πολέμου, το μηχανουργείο του Μαλκότση κατασκεύαζε βλήματα για το Βασιλικό Ναυτικό, σε συνεργασία με το Ελληνικό Πυριτιδοποιείο και το Καλυκοποιείο του Μποδοσάκη. Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου η εταιρία αναπτύσσεται ραγδαία και γίνεται μία από τις πιο δυναμικές της Ελλάδας. Στην παραγωγή της τίθενται από εξαρτήματα για το σιδηροδρομικό δίκτυο, μέχρι μηχανουργικά δράπανα, ποτιστικές μηχανές και τελικά ένα ολοκληρωμένο ελληνικό τρακτέρ.

Ο προορισμός χρήσης των προϊόντων της επιχείρησης διευρυνόταν διαρκώς. Με χαμηλό κόστος κάλυπτε τις ανάγκες των αγροτικών αρδευτικών αντλιοστασίων, αλλά και την κίνηση των πολλών μικρών αλιευτικών σκαφών, τις βιοτεχνικές και άλλες συναφείς εφαρμογές με χαμηλό κόστος. Οι μηχανές Malkotsis βρήκαν τη χρήση σε ποικίλες βιομηχανικές εφαρμογές, ενώ τα πρότυπα μηχανών βαρκών έγιναν θρυλικά για την αξιοπιστία τους
Σε περίπου μια δεκαετία παρήχθησαν 30.000 κινητήρες 7 και 15 ΗΡ. Το εργοστάσιο του Μαλκότση εξελίχθηκε σε «σχολείο» μηχανολογικής εκπαίδευσης. Εργάσθηκαν σε αυτό εν δυνάμει καθηγητές του ΕΜΠ και άλλοι επιστήμονες που συμμετείχαν στα έργα των αντλιοστασίων της λίμνης Υλίκης για την υδροδότηση της Αθήνας.
Το αποκορύφωμα της επιτυχίας ήρθε με τη μηχανή ΕΜ (ή αλλιώς «Έλσα Μαλκότση»), ονομασία από τα αρχικά του ονόματος της κόρης του. Ο μονοκύλινδρος, κατακόρυφος, υδρόψυκτος πετρελαιοκινητήρας, ισχύος 10-12 ίππων, είναι ο «αθάνατος» της ελληνικής βιομηχανίας, καθώς σε αρκετές περιοχές της χώρας εξακολουθεί να λειτουργεί παραγωγικά ως σήμερα.

Ακολούθησε η τελειοποίηση του ομώνυμου τρακτέρ, που σχεδιάστηκε σε συνεργασία με μια βρετανική συμβουλευτική εταιρία. Λόγω χρηματοδοτικών και άλλων προβλημάτων όμως, όπως η πλήρης έλλειψη κρατικής υποστήριξης (βλέπε γραφειοκρατία), το νέο τρακτέρ παράχθηκε μόνο για μερικά έτη και δεν μπήκε ποτέ σε γραμμή μαζικής παραγωγής.
Η επόμενη τρικλοποδιά του κράτους ήταν και η χαριστική βολή. Ο Μαλκότσης έπεσε ουσιαστικά θύμα οικονομικού σαμποτάζ. Όταν το κράτος του ζήτησε να ανταποκριθεί σε μια μεγάλη παραγγελία 1.000 μηχανών για στρατιωτικά οχήματα προς την ΕΛΒΟ, αναγκάστηκε να προσφύγει σε δανεισμό από την Εθνική Τράπεζα. Ο Μαλκότσης παρέδωσε τις μηχανές, όμως το κράτος δεν τον πλήρωσε. Δεν δεχόταν ούτε συμψηφισμό με την Εθνική Τράπεζα, η οποία ζητούσε να τηρούνται κανονικά οι όροι του δανείου. Σε μια ελληνική πρωτοτυπία λουκέτου επιχείρησης αυτό που ακολούθησε ήταν η κατάσχεση!

Όταν η εταιρία έκλεισε ήταν ένα Κολοσσός για την εποχή με 3.000 εργαζομένους. Οι «αθάνατες» μηχανές της είχαν ως αποτέλεσμα να βγει μέχρι και η φήμη ότι αυτός ήταν ο λόγος χρεοκοπίας (από τη στιγμή που δεν υπήρχε ανάγκη για αντικατάστασή τους), φυσικά όμως δεν επρόκειτο περί αυτού.
Το τέλος της μεγαλύτερης βιομηχανίας μηχανών βαρέως τύπου που γνώρισε η Ελλάδα, σηματοδοτεί ουσιαστικά την έναρξη του σχεδίου καταστροφής του εθνικού κορμού της οικονομίας.

Περισσότερα...

Η Ιστορία της θερινής ώρας

Τρίτη, Μαρτίου 26, 2024 0

 





Με το δεύτερο 10ημερο του Μαρτίου να ολοκληρώνεται, οδεύουμε ολοταχώς προς την επιστροφή στη θερινή ώρα. Έτσι, λοιπόν, την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, δηλαδή στις 31 Μαρτίου του 2024, αναμένεται να επανέλθει η θερινή ώρα και να γυρίσουμε τους δείκτες των ρολογιών μας.

Οι δείκτες των ρολογιών πρέπει να μετακινηθούν μία ώρα μπροστά, δηλαδή από 03:00 π.μ. σε 04:00 π.μ.



Η θερινή ώρα (Day Time Saving ή Summer Time στα αγγλικά) είναι ένα μέτρο που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά τον 20ο αιώνα για την καλύτερη αξιοποίηση του ηλιακού φωτός κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και τη συνακόλουθη εξοικονόμηση ενέργειας. Μετά την πετρελαϊκή κρίση των αρχών της δεκαετίας του ‘70 απόκτησε παγκόσμιο χαρακτήρα και εφαρμόστηκε και στη χώρα μας.

Το μέτρο συνίσταται στην τοποθέτηση των ρολογιών κατά μία ώρα μπροστά συνήθως κατά το διάστημα ανάμεσα στην τελευταία Κυριακή του Μαρτίου και την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου.

Η πρακτική αυτή προτάθηκε για πρώτη φορά από τον πολυπράγμονα Βενιαμίν Φραγκλίνο (1705-1790), έναν από τους Ιδρυτές – Πατέρες των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Το 1784, όταν υπηρετούσε ως πρεσβευτής στο Παρίσι, έβλεπε τους Παριζιάνους να ξυπνούν νωρίς για να κάνουν οικονομία στα κεριά και να αξιοποιούν καλύτερα το φως της ημέρας. Η ιδέα τού άρεσε και την πρότεινε στους συμπατριώτες του σε μία επιστολή του. Ήταν άλλωστε συμβατή με το δόγμα του «Το να κοιμάσαι νωρίς και να ξυπνά νωρίς, σε κάνει υγιή, πλούσιο και σοφό».

Η καθιέρωση της θερινής ώρας οφείλεται εν πολλοίς στις προσπάθειες του Νεοζηλανδού εντομολόγου Τζορτζ Βέρνον Χάντσον (1867-1946) και του άγγλου οικοδομικού επιχειρηματία Γουίλιαμ Γουίλετ (1856-1915). Το 1908 η πρόταση του Γουίλετ απορρίφθηκε από τη Βουλή των Κοινοτήτων, αλλά το 1916, μεσούντος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, υιοθετήθηκε από τις εμπόλεμες Γερμανία και Αυστροουγγαρία για να εξοικονομήσουν καύσιμα.

Στην Ελλάδα, η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά δοκιμαστικά το 1932, στο διάστημα από 6 Ιουλίου έως 1η Σεπτεμβρίου, κατά το οποίο τα ρολόγια τέθηκαν μία ώρα μπροστά. Εγκαταλείφθηκε, όμως, στη συνέχεια, για να επανέλθει το 1952 (1 Ιουλίου – 2 Νοεμβρίου), αλλά να εγκαταλειφθεί εκ νέου, επειδή δεν πρόσφερε τα αναμενόμενα στην εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με έκθεση της Ηλεκτρικής Εταιρείας Αθηνών – Πειραιώς (νυν ΔΕΗ). Η θερινή ώρα ήρθε για να μείνει στις 13 Απριλίου 1975, εν μέσω της Α’ Πετρελαϊκής Κρίσης, και από τότε εφαρμόζεται συνεχώς μέχρι σήμερα.

https://www.sansimera.gr/articles/914

Περισσότερα...

Κατώτατος μισθός: Αύριο η ανακοίνωση της αύξησης - Το επικρατέστερο σενάριο

Τρίτη, Μαρτίου 26, 2024 0

 


Χρυσάνθη Στέτου cnn gr

Ζήτημα ωρών είναι πλέον η ανακοίνωση της αύξησης που θα ισχύσει στον  κατώτατο μισθόαπό την 1η Απριλίου, καθώς το τελικό ποσό θα αποφασιστεί οριστικά αύριο 27/3 στο Υπουργικό Συμβούλιο.

Μέχρι στιγμής το μόνο σίγουρο είναι πως ο νέος μισθός θα «ξεκινά» από τον αριθμό «8» και μένει να δούμε πλέον, είναι το ακριβές ποσοστό της αύξησης.

Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο πως σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, η αύξηση αναμένεται να ανεβάσει τον κατώτατο έως και τα 830 ευρώ μικτά.

Ειδικότερα, μετά τις διαβουλεύσεις με τους φορείς, το οικονομικό επιτελείο φαίνεται να τείνει σε μια αύξηση μεταξύ 5% και 6%, διαμορφώνοντας τον κατώτατο μισθό σε 820 - 830 ευρώ, μικτά.

Αυξήσεις σε τριετίες και ακόμα 19 επιδόματα

Η αύξηση του κατώτατου μισθού που τέθηκε από την 1η Απριλίου 2023 ενισχύθηκε συνολικά 19 επιδόματα και βοηθήματα, κάτι που επαναλήφθηκε και φέτος, με κυριότερο το επίδομα ανεργίας.

Παράλληλα, θα αυξηθούν τα ειδικά εποχικά βοηθήματα για μισθωτούς τουριστικούς και επισιτιστικούς κλάδους, οικοδόμους, δασεργάτες κ.ά., η ειδική παροχή μητρότητας, το επίδομα γονικής άδειας, οι ανεξόφλητοι αποδοχές, η αφορμή του εργοδότη, η παροχή, η αποζημίωση των μαθητών στις Επαγγελματικές Σχολές Μαθητείας της Δημόσιας Υπηρεσίες Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και η αποζημίωση για τα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας, μεταξύ άλλων.



Μάλιστα, σύμφωνα με την φοροτεχνικό Αθανασία Στολάκη, η οποία μίλησε στην ΕΡΤ το πρωί της Τρίτης 26/3, η απόφαση για την αύξηση του κατώτατου μισθού αφορά περίπου 600.000 εργαζόμενους, μισθωτούς και αμειβόμενους με ημερομίσθιο.

Ενώ, η αύξηση αυτή επηρεάζει και τις τριετίες, που θα αυξηθούν ανάλογα.

Στόχος τα 950 ευρώ

Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για την τέταρτη διαδοχική αύξηση του κατώτατου μισθού, στην οποία προχωρά η κυβέρνηση, με στόχο, το 2027, ο μέσος μισθός να είναι 1.500 ευρώ και ο κατώτατος 950 ευρώ.

Σε αυτό το πλαίσιο, από 650 ευρώ το 2019, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε σε:

  • 663 ευρώ τον Ιανουάριο του 2022
  • 713 ευρώ τον Μάιο του 2022
  • 780 ευρώ τον Απρίλιο του 2023

Περισσότερα...

Δευτέρα 18 Μαρτίου 2024

ΠΛΑΤΥΓΙΑΛΙ : Οι Εντυπωσιακές μακέτες εν αναμονή των ανύπαρκτων επενδυτών....

Δευτέρα, Μαρτίου 18, 2024 0

 



Γράφει-Σχολιάζει

ο ΘΩΜΑΣ ΜΠΑΡΜΠΑΡΟΥΣΗΣ

Οι μακέτες για την ανάπτυξη του Πλατυγιαλίου- που διακινούνται τον τελευταίο καιρό μέσα από το διαδίκτυο και όχι μόνον - είναι τουλάχιστον εντυπωσιακές. Πρόκειται για επένδυση που έγινε , προσφάτως γνωστή, με τον τίτλο : MEGA YAGHT MARINA AND RESORT NAUTILUS INVESTMENTS LIMITED

Αν κάποτε λάβει σάρκα και οστά το μεγαλεπήβολο πράγματι έργο της δημιουργίας Μαρίνας, Ξενοδοχειακών , Τουριστικών και άλλων εγκαταστάσεων στο εκπληκτικής ομορφιάς φυσικό λιμάνι, η εικόνα που αυτό θα εμφανίζει θα είναι κυριολεκτικά ''χάρμα ιδέσθαι.''

Πόσο, όμως κοντά είμαστε σε ένα τέτοιο έργο, σε μια επένδυση, που μπορεί να φθάσει, κατά τα γραφόμενα, ακόμα και το 1 δισ. ευρώ;

Τα διαθέσιμα στοιχεία, αυτή τη στιγμή, δεν δικαιολογούν οποιαδήποτε αισιοδοξία, αλλά ''ποτέ μη λες ποτέ''.

Το ζήτημα   ''πονάει'' το Ξηρόμερο που ψάχνει απεγνωσμένα για κάποιο οικονομικό  ''αποκούμπι'', αλλά πολύ περισσότερο τις Ιδιοκτήτριες Τράπεζες, που θέλουν με κάθε τρόπο να ''ξεφορτωθούν'' το λιμάνι, αφού στα σαράντα χρόνια από την δημιουργία του δεν κατέστη εφικτό να λειτουργήσει και να αποδώσει  ως επένδυση.

Και είναι προφανές ότι εάν μία επένδυση δεν αποδίδει, δεν υπάρχει κανένας λόγος να επιμένει κάποιος σε αυτήν. Οι επενδυτές, όποιοι και να είναι, λειτουργούν κερδοσκοπικά και δεν αποτελούν ευαγή ιδρύματα.




Κατά καιρούς- και για διάφορους κάθε φορά λόγους- γινόμαστε μάρτυρες  διατήρησης του ζητήματος στην επικαιρότητα, χωρίς όμως μέχρι σήμερα να έχει υπάρξει φως στο τούνελ.

Συνήθως αυτό συμβαίνει σε προεκλογικές περιόδους, όπως καλή ώρα τώρα, ενόψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου.

Δεν  είμαι σε θέση να γνωρίζω εάν η προβολή του θέματος  συνδυάζεται , και αυτή τη φορά, με τις εκλογές, ή αποτελεί, απλώς, συμπτωματικό γεγονός. Περισσότερο υιοθετώ την δεύτερη άποψη.

Γιατί , όμως,  αυτή η προβολή του θέματος ;

Κατ αρχήν , θα πρέπει να έχει κάποιος πάντα υπόψιν  ότι οι ιδιοκτήτριες Τράπεζες επιθυμούν- για τους λόγους που προαναφέρθηκαν- να απαλλαγούν  από μια επένδυση και μία περιουσία, που επιβαρύνει τον ισολογισμό τους.

Επιζητούν και επιδιώκουν την πώληση του Πλατυγιαλίου σε οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο, που θα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις τους. 

Η μέχρι σήμερα διαχείριση του λιμανιού από τη ΑΚΑΡΠΟΡΤ, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, οπότε , οι ιδιοκτήτες- σύμφωνα με πληροφορίες αλλά και όπως προκύπτει από τα δημοσιεύματα-   αναθέτουν την διαχείριση σε μια πιο έμπειρη και καλύτερα δικτυωμένη εταιρεία την MYMAR Nautilus Investments Limited , με στόχο πάντα να υπάρξει μια θετική κατάληξη στο όλο ζήτημα.

Αυτό αποτελεί αναμφισβήτητα μια θετική εξέλιξη, πλην όμως για να  υπάρξει ευτυχής κατάληξη για το Πλατυγιάλι, θα πρέπει να υπάρξουν και επενδυτές, που θα διαθέσουν το απαραίτητο και καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 500 εκατ. ευρώ έως και 1 δισ, ευρώ. 

Προς το παρόν τέτοιο ενδιαφέρον δεν έχει υπάρξει γιατί το Πλατυγιάλι παρουσιάζει κάποια εμφανή και σημαντικά προβλήματα.

Ειδικότερα, είναι μεν ένα εκπληκτικό φυσικό λιμάνι, πλην όμως ''είναι στη μέση του πουθενά''. Δεν βρίσκεται κοντά σε μεγάλο αστικό κέντρο και πάσχει σοβαρά στην οδική του διασύνδεση με κεντρικές οδικές αρτηρίες, που δυσκολεύουν τις μετακινήσεις, προς και από αυτό και  την ενδοχώρα.

Επιπλέον δεν έχει αποχαρακτηρισθεί από ΝΑΒΙΠΕ και μάλλον η κυβέρνηση δεν φαίνεται να βλέπει θετικά τον αποχαρακτηρισμό του. Προς το παρόν δηλαδή δεν έχει υπάρξει καμία ένδειξη προς την κατεύθυνση αυτή.

Δεν έχει ακόμη το Enterprise Greece δώσει το πράσινο φως για την αδειοδότηση του mega project, που σχεδιάζεται να υλοποιηθεί στο Πλατυγυάλι και έτσι να ανοίξει ο δρόμος για την εύρεση στρατηγικού επενδυτή. 

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι ιχθυομονάδες παραμένουν αμετακίνητες ενώ στο Βαλτί αδειοδοτήθηκαν και περιμένουν να τεθούν σε λειτουργία ανεμογεννήτριες. 

Το εν λόγω πάρκο βρίσκεται σε απόσταση λιγότερη από 1000 μέτρα από τα όρια του Λιμανιού, πράγμα που αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για όποιον θα ήθελε να επενδύσει στον Τουρισμό. 

Υπάρχει, προφανώς, μια αντίφαση  με την έννοια ότι Ανεμογεννήτριες , ιχθυοκαλλιέργειες και Ξενοδοχεία πέντε αστέρων , δεν μπορούν να συνυπάρχουν τόσο κοντά.

Εν τέλει, τα σχέδια της κυβέρνησης, υπάρχουν και ποια είναι για την περιοχή και ειδικότερα για τη μορφή και το ρόλο του Λιμανιού ;

 Πριν απ όλα και πρώτα απ όλα θα πρέπει να ξεκαθαρίσει η κυβέρνηση τους στόχους και τα σχέδιά της ώστε μετά να μπορούμε να μιλάμε για επενδύσεις υψηλών τουριστικών προδιαγραφών στο Πλατυγιάλι.

Αλλιώς πως, το Πλατυγιάλι θα παραμένει στα αζήτητα, όπως συμβαίνει τα τελευταία 40 χρόνια και θα αποτελεί ιδανικό ζήτημα για την διάσπαση της τοπικής κοινωνίας και τον διαχωρισμό της , άνευ  λόγου, σε δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα.


Περισσότερα...